"Кун фу"-гийн нэг төрөл болох "Банди-зо" хэмээгддэг төвд лам нарын нүцгэн гараараа тулалдаг бие хамгаалах энэ урлаг 1930-аад оныг хүртэл Монголд эд цэцэглэн хөгжиж байжээ.

 
Хүрээ хийдэд залуу лам нар "Банди-зо" хэмээх энэ "Шаолин"-тэй төстэй бие хамгаалах урлагаараа донтон хичээллэх буюу зодолддог байжээ.
 
Маршал Х.Чойбалсан нь тухайн үед лам нарыг ямар нэгэн аюул гаргахаас сэргийлэн "Банди-зо" тулааны урлагаар хичээллэхийг хориглож байжээ.
 
Баримтаар, "Банди-зо" тулалдаан /тэмцээн/ маш түгээмэл байсан ба зарим үед бүтэн өдрөөр үргэлжлэн тулалдаж байжээ.
 
Өмнө нь Монголын 750 гаруй хүрээ хийдэд 120 гаруй мянган лам хуврагууд шавилан сууж Буддын сургааль судалж байжээ.
 
"Банди-зо" тулаанчид хүн амын бараг ¼-ийг цуглуулсан хүрээ хийдийн нэгээс нөгөөд дамжин тулалддаг байжээ.
 
Бараг дацан /хүрээ хийд/ болгонд өөрийн гэсэн сургалт, сургалтын аргатай байсан байна.
 
Түүнээс гадна дацанд /хүрээ хийдэд/ харьяалалгүй ганцаараа улс даяар /Тангад, Түвд, Хятад, Энэтхэг гэх мэт орноор/ хэрэн хэсүүчлэн явдаг олон арван лам нар банди-зо урлагийг маш сайн эзэмшсэн байдаг байна. Тэднийг бадарчин гэж нэрлэдэг. "Бадар"  гэдэг нь Монголоор аялал гэсэн үг.
 
Тэдгээр лам нар шашин шүтлэгээс гадна тулалдах урлагийн янз бүрийн сургалтын техник, хөдөлгөөнд суралцаж, сургаж байжээ. Тэд Хятад, Түвд, Энэтхэг хүртэл явганаар явдаг байсан байна.
 
Зодооноор хичээллэгсэд сэлмээр бас тулалддаг байжээ. Гэхдээ үүний өмнө нь Монголчуудыг Орост ирэхэд нь шулуун биш сэлэмтэй гэдгийг Оросын казакууд анх мэдсэн. Морьтойгоо давхилт дундаа  эргэж зугтах үйлдэл үзүүлэн хүчтэй, хурдтай, онч мэргэн сураар харваж үнэхээр гайхамшгийг үзүүлдэг.
 
Монголын үндэсний олимпийн хорооны гишүүн, Брюс Лигийн бий болгосон "Кун фу"-гийн урсгалын Шиткундогийн бие хамгаалах урлагийн ерөнхийлөгч (Монголын Житкундо холбооны ерөнхийлөгч) хар бүстэй Пүрэвсүрэнгийн Батзоригийн судалгаагаар бадарчингууд Монголын "Банди-зо" тулааны урлагийн гол тээгч дамжуулагчид байсан байна.
 
Түүний судалгаагаар Монголын бадарчингууд "Кун фу"-гийн арга техник дээр өөрийн гэсэн тулалдааны арга барилыг хослуулсан техник ур чадварыг эзэмшсэн байжээ.
 
Ямар ч бадарчин хоёр саваа мод тулж явдаг байсан. Хэрийн аянд дэм  /тулгуурын үүргээс гадна, урц майхан болох гэх мэт/ болохоос гадна халдан довтолсон этгээдээс хамгаалах зэвсэг болдог байжээ. Жишээ нь, хээр худлаа унтаж байгаа дүр үзүүлэн чоно болон нохой ирэхэд хормын төдийд ганц хоёрхон ширвэлтээр цохин агнадаг байжээ.
 
П.Батзориг 1997 онд Вашингтон хотноо болсон Дэлхийн тулааны урлагийн конгрессийн их хуралд оролцсон. Тэрбээр Брюс Лигийн тулааны урлагийн мастер Боб Уайлдтай уулзсан байна.
 
Тэр дэлхийн олон орны, олон үндэсний янз бүрийн тулааны урлагт бүхэл бүтэн Монголын гэсэн тулааны урлаг байдаг гэдгийг мэдээлсэн байна гэжээ.

Энэ тухай Оросын www.moscowmongols.com, www.zabvo.su, www.v8mag.ru зэрэг олон сайтад гарчээ.