Эх орондоо ирдэггүй ч байж уу ...
2013/10/14
Солонгост олон жил амьдарч байгаад өнгөрсөн зун нутагтаа ирсэн нэгэн залуу ярьж байна. "Монголдоо ирэхсэн гэж олон жил хүссэнийг яана. Энэ чинь миний өсч төрсөн эх орон минь шүү дээ. Гэтэл ирдэггүй ч байж уу гэж бодогдох үе гардаг юм байна. Долоон сарын 1-нд өнөө айхавтар юм болоход би шаналж, эх оронд минь юу л болоод байна даа гэж уйлж байлаа шүү дээ" хэмээсээр ямар зовлон бэрхшээл тулгараад байгаагаа тоочино.
Цуглуулсан хэдэн төгрөгөөрөө бизнес хийх санаатай, тавилгын үйлдвэр нээхээр баахан явлаа. Үйлдвэр ч гэж дээ багахан цех шүү дээ. Гэтэл тийм амар бүтэх ажил биш юм. Төрийн байгууллагууд нь яасан хүнд сурталтай юм. Юм хийхэд яасан их тамга тэмдэг шаарддаг юм бэ. Сүүлдээ залхсан. Машинаа үзлэгт оруулахад хүртэл танил тал шаарддаг юм байна. Манай Монгол ч хэцүү газар болжээ. Анх ирээд соёлын шок биш хүмүүсийн харьцааны шоконд орчихоод явж байна гэж ярина. Тэрээр нэгэн яамны үүдний хүлээлгийн өрөөнд цайны цагийг дуусахыг хүлээж зогсонгоо ийн хөөрөлдсөн билээ, дэргэдэх хүмүүстэйгээ.
Лондонд арав гаруй жил сурч, хөдөлмөрлөөд ирсэн залуу ажилд орох гээд элдэв төрлийн яармаг, үзэсгэлэнгээр эргэлдсээр жил тойрны дараа гайгүй цалинтай ажилд орсон байна. Ю.Оргил хэмээн өөрийгөө танилцуулсан энэ залуу "Би ажилд орохын тулд их явсан. Яг хаана очиж, хэнд хандахаа мэдэхгүй байсан. Уг нь би гадаадад өндөр боловсрол эзэмшсэн залуу. Монголд ирэхэд харьд ирсэн юм шиг л ажил хөөцөлдөх, элдэв хүнтэй уулзахад таньдаг байх шаардлага гарсан. Надад таних нэг ч хүн байгаагүй. Найзууд, танилуудаасаа хэдийнэ холбоо тасарчихсан болохоор аавынхаа нутгийн хүнээр зуучлуулж ажилд орсон" хэмээн ярьсан юм. Туркт үргэлжлүүлэн сурч байгаа залуусыг зурагтаар "Монголд очихоор нийгмийн байдал хүнд. Ажлын байр олдоггүй гэсэн ш дээ. Эндээ юм уу, өөр улс оронд очиж ажилладаг ч юм билүү гэж бодож байгаа" хэмээн ярилцлага өгч байхыг харлаа.
Гадаадад олон жил болоод эх орондоо буцаж ирдэг залууст тулгарах бэрхшээл түм бум аж. Тэдний хувьд Монголд ирээд машин барих, гарцаар гарахад бэрхшээлтэй байдаг гэнэ. Мөн интернэт нь удаан, үйлчилгээний байгууллагууд нь бохир гээд тэдний амнаас гомдлын аястай, шүүмжийн үгс их унадаг. Гэвч хичнээн голсон ч эх орон нь юм хойно гадаадад хэр олон жил болсноосоосоо шалтгаалж 2-7 сарын хугацаанд "шоконд" байдаг гэдэг судалгаа гарчээ. Уг нь тэд гэртээ ирсэн хүмүүс сэн.
Дэлхийн үсрэнгүй хөгжөөд байгаа орнууд төрийн бодлогоор залуусаа зориуд сургаад буцаад эх орондоо ирэхэд нь ажлын байраар хангаад өгчихдөг. Гэтэл манайд тийм хэмжээний бодлого алга. Ядаж л гадаадаас ирсэн залууст сэтгэл санааны дэмжлэг өгдөг клуб, хууль зүйн талын зөвлөгөө өгч, чиг баримжаа олгож, шинээр ажил хийхээр болвол ямар газраар явж, хэдэн бичиг баримт хөөцөлддөг талаар нь зөвлөдөг газартай болмоор юм.
Гадаадаас ирсэн залуус гэртээ ирээд маргааш нь л гүйгээд очдог тийм газартай болчихвол үгүй ээ мөн олны залуусын магнай тэнийх байх.
Д.САРУУЛ
Зочин · 2013/10/16
hetsuu dee manai mongol ch
Зочин · 2013/10/15
Hench bidniig yv gej heleegyich eh orniihoo ediin zasagt ih l hyvi nemeree oryylsandaa yg ynenniig helehed ali ovsgootoi medleg bolovsroltoi ni yvsan ali archaagyi bolood mon amidraliin bololtsoogyi ni yldsen ni hydlaa bishshyy ***innee
Зочин · 2013/10/15
Hen gadaad yaw gsin. Bi gadaadruu chin yawj uzeegui bolood l saihan l bna
Зочин · 2013/10/15
Hen ta nariig gadaad yaw gsiin. Bi gadaad yawj uzeegui ***n l bna
Зочин · 2013/10/15
unen asuudal
Зочин · 2013/10/15
Хувъ хүн өөрөө л зөв бодож,харъцаж орчноо бүтээх хэрэгтэй.Тэгэхгүй бол энэ балайр байдал бахъ байдгаараа байсаар л байна.Худлаа ярих,мундаг хүн болох гэж том2 хий дэмий ярих нь ичмээр.Шоу цэнгээн хүүхэндэлт 30 гарчихаад яръсаар л хэвэндээ бна даа хэдэн танилууд.ажлын хамт олноор агаар салхинд гарахаар,бас архидалт,хэн нэгнийхээ өвөр түрийд оролцсон.Садарлалт салбар бүрт зүсээ хувилган хөгжиждээ...
Зочин · 2013/10/15
unen shu.mongol yun soyoljih humuusiin muuhai haritsaa ajil oldohgui hetsuu gd butsaad irsen zunduu zaluuchuud bn.ingj l bid eh orniihoo ezen bolson saihan zaluuchuudiig aldaj bn.ug ni eh orondoo ajillaj amidrah bodol ih l bdg daanch ...............
Зочин · 2013/10/15
yag unen shuu bi bas 10 aad jil gadaadad baij bgaad irlee naiz nuhud ch ugui tanil tal alga ter k***an deer ocherlohoor ard naaldaad zogsdog yag unen shuu yaagd teged baidagiig n daraa n oilgoson manaihan dunduur n guigeed orohoos sergiileed tegdeg yum bna gej oilgoson gudamjind zuruhduu zam tawina gej baihgui shuud muruuruu tylheed l ungurnushdee zaluuchuud mashin barihaaraa *****gaar duudaad l bushuuhan buzmaar bna haluun dotno eh oron gej sanagdahgui jihruudes aidas turdug haanaas barikgiin tumur tolgoi deer unah we geh meteer
Зочин · 2013/10/15
Unen2 Gadaadiig s****endee ingej yarihgushde. Zugeer l mongoliin bodit amidraliig l helsen bna. Mongol uneheer ***jih odii bna daa. Baga bagaar uragshilj bgaa ni sai****ltaich. Arai denduu udaan ***jij bna
Зочин · 2013/10/15
Neg l ih gadaadig s****en humuus.. gadaadad bhad bas l asuudal zondoo l bdag sh dee. urgelj amidarch bgaa yum shig bish ajillaj heden tugrug huraah gej nervtseer bgaad l taardag sh dee. buh yumig l muu talaas ni harsan humuus. gadaadad baij bgaad irsenee tengert suujiigaad irsen yum shig boddogoosoo bolool shok-d ordog biz dee. eh orondoo torj amidarchihaad hedhen jil bolj ircheed haltar zawaan geh erh haa bsiin. mongoldoo hicheej zutgej daichilj amidarch bgaa humuusee muusain yum uud gesen nudeer harj irsen humuust minii eh oron hetsuu shuu. sanaj yaw. odoo gadaadad bgaa ni omno ni yamar bsan ter hewendee l gej bodool oorchloh geel ireech dee. zohitsood amidarch chadkun bol tegeel ter gadaaddaa amidar. oorsdiigoo gegeertsen garuud gej bodood soliorood bhaar chin hetsuu l sanagdii sh dee. chadku bgaa ni buztsaad yaw oo bid bolood l bdiin
Зочин · 2013/10/15
bi law eh opondoo hairtai
Зочин · 2013/10/15
Mongold oor torlin stress baidag, yu gevel buduuleg haanhuigaas uudeh stress. Harin gadaadad bol tatvar toloh, huuli sahih, ger bul naiz naraa sanah, hoolnutag usaa sanah stresst ordog yum, Gadaadad bol manaid baidag yum n baihgui, Mongold baihgui yum gadaadad baidag, Teren dund telchilne dee, Gehdee bi mgl=doo irehiig moroodoj baisan bolohoor gudamjind garaadstresstdeg ch uneheer saihan baidag shuu, ene stress bol heterhii materiallag zuilsiin hoinoos hootsoldoj oorsdiigoo stresstuuleed ulam iluu problem uusgedegtei l holbootoig bi hardag, Tegeed bas haa saigui engineeriin shiidel uhaan baihgui barilga baishin zamiin hashlaga, butsend uneheer uur untuu hurdeg shuu
Зочин · 2013/10/15
миний бие ч гэсэн гадаадад сурч ажиллаж олон төрлийн хүмүүсээр үнэлүүлж байсан. Буцаад Монголдоо эрч хүч зорилго зорилтоор дүүрэн ирээд нэг жил үнэхээр гадаадын ороноос долоон дор байлаа. Хүмүүсийн харилцаа хувьд аль болох бүдүүлэх байх тусамаа амжилттай байх гэдэг ойлголт Монголоос өөр газар байдаг болов уу? Хоёрт энэ танилын хүрээ гэж нэг цөөхөн хүн амтай оронд хэрэггүй юм байна. Нутаг ус, хамаатан садан, найз нөхөд гээд л... Ер нь бол танилтай бол талын чинээ гэдэг үг улс орныг болоод хүний хөгжлийг доошлуулж байна. Танилаараа дамжуулж л буруу зүйл хийцгээдэг болсон цаг байна. Яадаж байхад энэ өсвөр нарсны хүүхдүүдийн ************ хэлж байгаа нь арай л дэндмээр. Соёлын шоконд орно гэдгийг Монгол хүн гадаадад соёлжож ирээд буцаад монголд ирэхэд л тохиолдох юмда.
NSSSS · 2013/10/15
hooh zaza comment ch bvren bvten gargahaa bolichij
NSSSS · 2013/10/15
ali alind n zohitsuulaad amidrah heregtei bid uuruu uursduusuu buruug haij oloh heregtei ulsiin baiguullaguud *********** geech yum aimaar ih buh huviin baigullaga tanil talaaraa dvvrtsen ene baidliig bolimoor yum mongolchuud bid bas araichdee l amidarch bgaa hajuugaar n zarim 1 buruu zuils ***jliinhoo deed tsegt hvrtsen bas manai uls maani zov zuilseeree ***joogui bish hugjsun gol n ud****raltai baigaa gadaadad surchaad irsen zaluus n ingeed halishraad yavchihdag end baigaa humuus n hariltsaanii dogoldoltoi hodooniihon hotruu mash iheer shuurch irdeg geed yariad bicheed baival bicheed baina tiim ****oor bid ooroo oorsdoosoo ehleh heregtei
Зочин · 2013/10/15
seemhii ch gesen ger min segsger ch gesen eej min gej bdag da ene chin bidnii eh oron shvv de
honey · 2013/10/15
bi ene buhendee zohitsoh gej uilee uzej bna arai gej ajild orson chin ajiliinhantaigaa jaahan dotnosood odoo l neg nz nuhudtei boloh ni geheer neg l ***nalsan humuus uilj unjij bgaad mungu zeegeed marg**** ni ajilaasaa garaad utsaa ch avahgui hunii musuur tun taaruuhan boljee odoo byanii baiguullaga bish boliidoo geheer huurhun ****ilaad bgaa negnii itgeliig evdeed yahav neg hun ch gesen bie biedee itgeed tusheed yavii getel bas l hun bish hunii aris numursun yu ch yum be dee yaltai ch bilee butsaad gadaad yavdag ch yum biluu mash hetsuu bna
nemo · 2013/10/15
bill gates. amidral shudraga bus baidag, chi surguulia tugsuud shuud zahiral bolohgui gej helsiin ene unen.... gomdooch tegeed gej helmeer baina daa. bi uk-d marketingiin chigleleer tugsuud irsen. mongold ireed ooriinhoo muihar zangaasaa bolj ayataihan ajil torol amidral zohioj chadaagui baij bitgii eh oronoo ingej muul gej ta heded helii
Zochin · 2013/10/15
unen dee. bi ch bas USA-d 10 garan jil bolood irsen exnii 3 sar bol yg unexeer soyoliin shokond orson baisan shuu. gudamjaar dandaa xuduunii golduu xumuus yvna. Bar savand ni xotiinxon suudag, dugaarlaad sogsoxoor xumuus ireed xoino naaldachixaad xuzuun un*** geed biagaa um shig xuzuu ruu amisgalaad, delguurt orood um asuuxaar oodoos zagnaad l mashinaar yvaxaar uurtai jolooch nar dairj shurgechix geed l, boon shoroo toos ***var ***lbaag, zam xondlon garax gej 1 xesgtee ugee xelsen shuu odoo chgesen bas l xetsuu dee. gex metchilen asuudaluud zondoo ooh bi ireed toriin baiguulgad xeden sar ajilsan 450k-n togrogiin tsalin sard avdag um bn lee shuu. oiroltsoogoor $290 za $300 l gesen ug sard shuu dee. teriigee xaanaa barixaa medexgyi xeseg ajilaad garsan (ajilaas ni ***ntaraagyi shuu tsalin unexeer l baga xetsuu um bn lee) zarim naiz nar maani baij baixgyi tegej baigaad bolno sh dee l gex um zarim ni tord orood xereggyi gej xelee biz dee l gex um. ug ni bi ex orondoo ergej irexdee ulsaa xogjuuley gadaadad sursan medsenee ex orniixoo xogjil devshild ooriinxoo bagaxan ch bolov xuvi nemree oruulay gej bodoj irsen maani odoogoor jaaxan butel muutai l baina. but im still very optimistic and believing everything will be fine. Minii xuvid odoo gadaadad amidarch surch baigaa zaluu***a xelexed bid irj ene uls ex orniixoo xogjild tus dem bolj gadaadad iim biadag um end iim bn. teriig ni olj xarj xelj saijruulax ymar arga zam baina tedgeeriig ni oloxod ni tuslaxgyi bol oor xen ene buxniig xiine gej. MGL ulsaa goy soyoltoi boloxoor xumuus ni nice bolsonii daraa uls maani xogjsonii daraa ochoy gej bodoj baival ter yed tanii xereg baga l baix bolovuu daa. Oor buchaj ex orondoo ergej irex ***ltgaan bol MGL uls dongoj xogjij, exelj biagaa market shuu dee end bux l opportunity baina. oor well developed country-d bol bux um xogjtson bas xanchixsan tanii gex oron zai, zax zeel bagatai bolchixson baigaa. ene buxniig bas bodoltsooroi
Зочин · 2013/10/15
Yag unen ochichiod yum hh gj ih l guisende *********** arial denduu aragaa barad taxind ywj bgaad 2jil bolood butssan manai oron hezee ***jino doo
Зочин · 2013/10/15
Gadaadaas orehdee bitgii buh zuil belen gej bodoj irj bai. End ta naraas dutahgui olon saihan zaluus baidag gedgiig bitgii mart. End bas l amidarliin toloo temtsel yavagdaj, sain muu buh argaar zutgej baij l ajiltai amidraltai saihan boloh bolno. Uuniig oilgoj irvel ta nar shock-d oroh esgui. ZA YU !!!!!!!
Зочин · 2013/10/15
mongold bga hedeese hotsoroh delhii hvreende hotsroh??
Vnen shvv · 2013/10/15
ene Zvil vneheer vnen gadaad bga mongolchuud nutagta ireed hudluch ch chadadgvi hetsvvhen bdag ingey tegey gesen sanaa setgel baiwch turiin alban baiguulgiin hvnd surtald daragdaad olson owoo heden tsaas n hiiseed l.. duuschdag vneheer getsvv shvv oyutnuud n irleech sursaniihaa hemjeend bvren aytaihan ajilaj uursdiiguu bvren taniulchaj chadadgvi shvvd ee gaigvi ajili gesen medleg baiwch nuguu ah dvv tanil gedeg yumnii hvree dutagdah hvmvvs olon shv de
Зочин · 2013/10/15
гадаг****** удаан хугацаагаар явбал тэр хэрээр бу******асаа хоцорно оо л гэсэн үг шүү дээ. тэгснээс эндээ яаж хийж байгаад байр сууриа олоод авбал тэр мундаг өндөр боловсролтой нөхдүүд бүүр ихийг хийх байх даа.
Зочин · 2013/10/15
bugd unen, bi odoo gadaadad PhD-r tugsuud end ajillaj bn, mongoldoo tugsuud ochij uzsen, ih undur setgegdeltei ochson, bugd esregeeree bsan shuu, mongold bachelor tugssun zaluu nadaas turgen iluu ajil olj bgaag harsan, bugd *********** tanil tal ...., odoo hezee saijirahiig huleegeed hunii nutagt hunii hugjild nemer bolood suuj bhiin medehgui l bn
zochin · 2013/10/15
ene turuh unen shvv dee bi hvrtel yasan saihan setgeltei mongoldoo minii saihan oron gej irsen chin end amidarch bga hvmvvs ni yamar muuhai hvmvvs boloo ve yun hvjaa hvn muu gej ted naraas doloon dor setgelgvi huvai hicheesen hvmvvs boljee mashintai yavj bgaad hvnd zam tavij ugsun chin urdaas dund huruugaa gargaj bga yum daa hvvhnvvd ni yamar muuhai zantai turuhduu mashintai turchihsun yum shig baih yum ene mashin chin zvgeerl hvnii hereglee shvv dee hvmmvs ni dandaal huduuniih bolchihson yamarch soelgvi huduu maldaa yavij bga yum shig zamaar yavah yum hotdl irsen bol ter zangaa hayad soeljih hergtei shvv dee minii eh oron maani ug ni saihan shvv dee ta nar maani saihan setgeltei saihan soeltoi bolbol bid bvgdl saihan amidran shvv dee bas het gadaadiin hvmvvsiig mungutui bai mungugvi bai tehin shvteh yum end irj bga so nar chin dandaal yaduu hvmvvs baidag yum shvv dee yamar saindaa so nar tanai hvvhnvvd chin erduul hoolnii hvvhnvvd shvv dee gehevdee end iredl aav eej nariig gan hoolond oruulaadl ohinig ni avdag shvv dee gehevde
Зочин · 2013/10/15