Алтайн сүрлэг өндөр уулсынхаа “хаан” болсон цоохор ирвэсийг тоолох ажлыг Дэлхийн байгаль хамгаалах сангаас зохион байгуулж байгаа аж. Өндөр уулын экосистемийн тогтвортой байдлыг хадгалагч энэхүү амьтан Монголд ойролцоогоор 1000 орчимбий гэсэн багцаалсан судалгаа байдаг байна. Чухамдаа хүний буруутай үйлдлээс болж цоохор ирвэсийн амьдрах орчин хумигдаж, хоол тэжээл нь хомсдож, жил ирэх тусам цөөрч байгаа ДБХС-аас ийнхүү хамгаалах, тоолж бүртгэлжүүлэх ажлыг үе шаттай зохион байгуулж байгаа аж.

Өмнө нь ОХУ-ын Тувагийн Увс нуурын хотгорын дархан цаазат газрын захиргаа, Монгол улсын ШУА-ын биологийн хүрээлэн, Монголын Ирвэс төв, Увс нуурын ай савын улсын тусгай хамгаалалттай газар нутгийн хамгаалалтын захиргааны мэргэжилтэн, судлаачидтай хамтран Увс аймгийн цоохор ирвэсийг тоолж бүртгэлжүүлэн хүзүүвч зүүсэн байна. Ингэж хүзүүвч зүүснээр тухайн амьтаны байршил хөдөлгөөнийг судлах, цаашид судалгааны ажил хийхэд шаардлагатай мэдээллийг цуглуулж ажиллах юм.

Тэгвэл энэ удаад Ховд аймгийн Зэрэг, Чандмань, Дарви сумдад харьяалагдах БУМБАТХАЙРХАН уулын Цоохор ирвэсний тоо толгойг тогтоох зорилгоор Дэлхийн байгаль хамгаалах сангаас 2014 оны 7-сард 32 ширхэг камер аппарат нутгийн иргэдийн оролцоотой тавьсан байна. Камер аппаратны эхний мэдээг энэ оны 11 сард авч та бүхэнд хүргэж байна. Автомат камерны өвлийн зай, карт солих ажилд 3 сумын нутгийн иргэд идэвхитэй оролцож байгаа ажээ. Камерт өртсөн сонирхолтой шинэ зүйл нь далайн түвшнээс дээш 2256 метрийн өндөрт Зэгсний гахай оржээ.

Г.Одонтуяа