Д.ОЮУНЧИМЭГ

Дэлхийн банкнаас Зүүн Ази болон Номхондалайн бүс нутгийн ор­нуудын эдийн засгийнтөлөв байдлын су­далгааны дүнг танилцуулав. Зүүн Азийн хөгжиж буй орнуудын дотоодынэрэлт харьцангүй хүчтэй байгаа. Мөн дэлхийнэдийн засаг болоод түүхий эдийн үнэ алгуурсэргэж буй зэргээс шалтгаалан бүс нутгийнхөгжиж буайгаа орнуудын эдийн засгийн өсөлтирэх гурван жилд эерэг байна хэмээн Дэлхийнбанкны тайланд тэмдэглэжээ.

Энэ бүс нутгийн хэд хэдэн оронд зээл, өрийнтөвшин огцом өссөн нөхцөлд бодлогоболовсруулагчид макро эдийн засгийг оновчтой удирдахад анхаарах хэрэгтэй. Дунд хугацаанд төсвийн зохистойтэнцлийг хадгалах шаардлагатай хэмээн Дэлхийн банк зөвлөжээ.

Энэ үеэр Дэлхийн банкны суурин төлөөлөгч Жэймс Андерсонгоос зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Энэ жилийн төсвийн тодотголд  Засгийн газар зардлаа хангалттай хэмжээнд танаж чадсан уу. Татварыннэмэгдэл иргэдийн амьдралд хэрхэн нөлөөлөх вэ?

-Дэлхийн банкнаас Засгийн газарт төсвийн сахилга бат, тогтвортой байдлыг сайжруулах зөвлөмж өгсөн. Энэ ньтөсвийн тогтвортой байдал орлого, зарлагыг бодитой тооцохоос хамаарна. Тодотголд тусгаснаар нэр­лэсэндүнгээрээ төсвийн зарлага өсч байгаа юм шиг харагдаж байгаа ч эдийн засагт нөлөөлөх бодит нөлөөлөл ньбуурсан. Төсөвт зарим татварыг нэмэгдүүлж орлогоо өсгөх зорилтыг тавихдаа орлогын байдлаас хамаарчшатлалтай авахаар оруулж ирсэн нь зөв эхлэл гэж харж байгаа. Өндөр орлого­той хүмүүсийн тат­варыгнэмэгдүүлж, бага дунд орлоготой иргэдийн тат­варыг нэмэхгүйгээр зохицуулах нь зүйтэй. Ингэс­нээр уртхугацаандаа төсвийн алдагдлыг бууруу­лахад эерэг нөлөө үзүүлнэ. Зардлаа танах үүднээс хүүх­дийн мөнгийг нийтхүүх­дүүдийн 40 хувьд олго­но гэж тусгасан. Зардлыг хамгийн хүнд хэцүү амь­дарч байгаа нийгмийн бү­лэг рүүчиглүүлэх зорилго­тойгоор хүүхдийн мөнгөнд өөрчлөлт хийж байна гэж ойлгосон. Нэг талаасаа ор­логоонэмэгдүүлж байгаа ч, нөгөө талд нийгмийн тодорхой бүлэгт зориулсан халамжийн бодлого хэрэгжүүлэх хэрэгтэй.

-Валютын сангийн хөтөлбөр хэрэгжсэнээр Монгол Улсын эдийн засагт ямар нөлөө үзүүлэх вэ?

-Валютын сангийн хөтөлбөр хэрэгжүүлэх урьдач нөхцлүүдийг хан­гас­наар эдийн засагт эерэг нө­лөө үзүүлнэ. Эд­гээр арга хэмжээг авснаар төсвийн алдагдал буурна, нөгөө талаас маш бага хүү­тэй, урт хугацаатай сан­хүү­гийн зээл авах боломж нээгдэж байгаа. Тиймээс Монгол Улсын Засгийн газар Валютын сангийн урьдач нөхцөлд багтсан  асуудлуудыг заавал шийдэж байж олон улсын байгууллага, түнш орнуудаас бага хүүтэй зээл авах эрх үүсэх учраас асуудалд үр дүнтэй, нухацтай хандана гэж харж байна.